Eksperimenti im me “The Social Dilemma”: Si luftova varësinë e rrjeteve sociale

Kur shikova “The Social Dilemma Movie”, më kishte ndrydhur për rrjetet sociale. Kjo filmë më nxiti të eksperimentoj për të reduktuar varësinë e tyre. Në këtë artikull, do të shpeshoj përvojën time për të gjetur një qëndrim më i mirë ndaj teknologjisë dhe jetës reale.

Varësi ndaj rrjeteve sociale ishte një problem për mua. U kujtova për manipulimin e algoritmeve dhe përrokeve të njoftimeve. Kështu, fillova një eksperiment për të luftuar kundër varësisë dixhitale.

Kryesisore

• “The Social Dilemma Movie” më kishte një përfaqësim të rëndësishëm për varësinë e rrjeteve sociale.
• Eksperimenti im është një përvojë për të reduktuar tim në tërhenë në kohën në internet.
• Varësi ndaj rrjeteve sociale ndikoi në shëndetin mendor dhe në relacionet personale.
• Luftim për të kontrolluar të dhëna nëse mund të bëjmë nën kontroll të kohës në rrjetë.
• Do të përshkroj ndryshimet të përfaqësuar në jetë të përbashkët pas një muaj eksperimenti.

Takimi im i parë me dokumentarin “The Social Dilemma”

Ngjyrë për herë të parë në dokumentar dokumentari në Netflix për shkak të një rekomandimi nga një mik në Instagram. Ky filma dokumentarë që pranish në listë të tendeve të platformeve, ishte një “aksident” të kohës së pandemisë, kur përdorimi i media sociale ishte në maksim. Por sa më mendoj, aq jo ishte një aksident për më tepër.

Si e zbulova dokumentarin

E kisë një post në Facebook nga një kontakte që s’kisë të njohur për të. “Kjo është saktërisht për ju”, ishte titulli. Për mua, ky the social dilemma analizë që përfaqëson problemet e rrjeteve sociale duket si një film dokumentar për “teknologuash të tërndua”. Por për të, ishte një mirëmbajtje për mua.

Përshtypjet e para gjatë shikimit

Kur fillon dokumentari, më përshtypi me një ndjenjë e thirrjes. Rrjetet sociale dhe psikologjia – sa të njohja në rrethim për të, por për mua ishte të re për herë të parë të kuptoj se algoritmat e rrjeteve sociale manipulojnë përdoruesit për të rriturë kohën në ekran. “Kjo nuk është një eror, të kuptova. Është një sistem të dizajnuar për të bërë të varur për përdoruesin.” Duke u konsideruar në fund të paragrafut të parë, kjo citim ishte një moment të kritik për mua.

“Njoftime të barabarta për të rriturë nënxitë në botën re” – nëse nënxitë janë të konsideruara të mëdhenjeshme për rrjetet sociale, sa të bëjmë ne?

Momente që më bënë të reflektoj për varësia nga telefoni

Disa sceneri të rëndësishme të dokumentarit kanë zhvilluar një ndjenjë të paqartezë për mua. Nuk ishte vetëm për të drejtpërbashkëtësinë në internet. Kërkoh në film për përshkrimin e se si përdorimi i tepruar i rrjeteve sociale bën një “loop të dopaminës” në trurin tonë. Së përjashtuara, të mendova se të kish për të përdorur Facebook ose Instagram për të qëndruar në qëndrim, por sa të jetë në fundë në media sociale dhe shoqëria të ndërpranë?

Kjo qështë një “klikim” për mua. Nga aty, mua ishte e nevojshme të kuptoj për çfarë do të bëj në përgjegjje.

Realiteti shqetësues i varësisë time ndaj telefonit

Ngjashëm me një dyqen të njëdhur, kisha arritë në një moment të vërtetë. Kisha shikuar numrin e orëve të kohës ekrani që kisha kaluar në një javë. Nga 9 orë në dyjën për të gjithë, kisha shpërndarë jetën time në ekran.

Në një ditë tipike, kisha kontrolluar aplikacionet sociale 234 herë. Kjo ishte në mënyrë të ngjashme me një aplikacion për të zhvendosur të dhënat.

Përshëndetja më e parë ishte një simptom i problemeve të shëndetit mendor. Kisha shpesh ndjenjë të zbrazëtisë dhe pagjum në krani. Kur nuk kisha pranim në postimet, kisha ndjenjë të keqe.

Ishte një lloj i nomofobisë. Kisha ndjenjë të keqe kur nuk kisha telefonin në dorë.

• Shkrimi i postimeve për 2 orë për të “miratuar” reakcionimin
• Ngjarje të njoftimeve të nuk të mungonte një orë pa telefon
• Pagjum në sy, simptom për varësia nga smartfoni

E kisha mësuar në një shkollë të plotë. Kisha kuptuar se kohë ekrani ishte një problem. Kisha ndjenjë të keqe për të rrëzuar telefonin dhe të jetuar më shumë në realitet.

Mesazhet kryesore të “The Social Dilemma Movie” që më ndryshuan perspektivën

Në “The Social Dilemma Movie” shpjegohet se algoritmat e rrjeteve sociale, si të algoritmat e Facebook, janë proqramuar për të mbrojtur vëmendjen. Kjo është një inxhinieri i vëmendjes të cilin nuk e kisam të kuptojmë përpara. Ky fakt ndryshoi përvojën tim për se si funksionojnë platformat nëpamerrëse.

Algoritmet të manipulimit për të mbrojtur vëmendjen

Në the social dilemma shqip, ekspertët thonë se algoritmat e rrjeteve sociale krijojnë një cikl të paqëndorshëm. Ata krijojnë një cikël ku përmbajtja e preferuar aktivizon dopaminë dhe smartfonët. Ky inxhinieri i sjelljes është të drejtë për të krijuar varësi të ndërprerjes në punë dhe privatë.

Njoftimet dhe manipulimi në të drejtë të ndërkohur

• Njoftimet e telefonit funksionojnë si “trigerë të ngjyrë” për të aktivizuar reaksionim automati.
• Inxhinieria e sjelljes përdor ngjyrat dhe animacionet për të maksimizuar tërheqjen.

Ekonomia e vëmendjes: Nëse nuk paguani, ju jeni produkti

Ekonomia e vëmendjes është një sistem ku monetizimi i të dhënave të përdoruesve bënë monetizimi i reklamave online të më të ardhshme. Për Facebook dhe rrjetet tjëra, varshmëria digjitale nuk është prioriteti përpara të profitet. Kjo mësova në the social dilemma movie duke analizuar se çdo kohë që shikoj në telefon, unë jeni pjesë e një biznesi të reklamave online.

Shkencat në dokumentar të themë se ekonomia e vëmendjes bazohet në tërheqjen të vëmendjes për të krijuar profit. Në fund, nuk kisha thjesht një eksperiment, por një lëndë për të kuptuar se sa tërhiqeshme janë strukturimet teknike.

Momentet kur e kuptova se isha vërtet i varur

Ishte e vështirë për mua të kuptoj se simptoma të varësisë nga telefoni ishin të vërteta në jetën time. Një natt, kur panikoj për baterinë të lartë në 30%, ishte një moment i rëndësishëm. Ose kur ftoja në Instagram për një orë pa e kuptuar, kishte përfaqitësim i reale të

• Shpërndërim për të kontrolluar telefonin çdo 5 minuta
• Përdorimi i Facebook-ut në një bisedë famillore
• Ndojja për të përqendruar në kontakte të verteta për shkak të anksisë për njoftime

Marrëdhëniet personale ishin të vdekur nga problemet sociale të varësisë digjitale. Një ditë, një mik më thotë:

“Nuk e kuptoj nëse flasja ju intereson ose nëse numri i likeve në Instagram ju përmbush në mënyrë më të mëdha.”

Kjo çështje bëri të kuptoj sephubbing në Shqipëriishte i përfaqisur në të gjitha kontakte.

Në takime të familjes, shfaqja e Telegram për të kontrolluar njoftime të vjetër bënte të kuptoj se smartfoni dhe marrëdhëniet kanë ndikim të rëndë. Duke u përputhur me probleme të varësisë nga rrjetet sociale, më njoh se ka nevojë për ndryshim të plotë.

Vendimi im për të ndërmarrë një eksperiment personal

Në një natë, pas shikimit të “The Social Dilemma”, mendova: “Kjo është koha për të kisur në detox digjital.” Fjala për të të jetosh pa rrjete sociale është e lartë. Por mendova se do të isha më i mirë pa tyre. Kështu, vendosa të bëj një eksperiment pa telefon për një muaj.

Duke menduar për sfidat e detox-it digjital, kjo do të ishte një provë për të reflektuar në vlerat e teknologjisë.

“Varësia në rrjetë sociale është një llogaritje për tërëteti,” thotë një ekspert në dokumentar. Kjo fjalë e bëri të sigurt për marrjen e një zgjedhje të përfaqësishme.

Për të ndërtuar planin:

1. Kohëzgjatja: 30 ditë pa rrjetë sociale për të kthyer në kontakt me jetën reale.
2. Rregullat: Nuk përfitim i telefonit në mesat e ditës dhe të përdorur aplikacionet për të kontrolluar kohën në rrjetë.
3. Målëtim: Regjistrim i emocioneve dhe të ndryshimit në produktivitetin personal.

Rrjeta e mëmarrësishme ishin të përbashkët: “Mos do të arrini të të ktheh në jetë pa notifikime?” thënë njerëzve të ngjashëm. Por për mua, ai eksperiment është një zgjedhje për të kthyer në kontrollin e vet.

Projektua për të marrë një zgjedhje të ndryrendshme, por të qartë. Në qoftë se sfidat e detox-it digjital janë të vërteta, për mua, kjo është një pasur për të rikthehuar në kontrollin e vet përjetësisht.

Hapat e parë: Dokumentimi i zakoneve të mia dixhitale

Për të kontrolluar përdorimin e telefonit, më kishte nevojë për mjetësh për të marrë të dhënat të sakta. Në këtë proces përdorua aplikacionet më të dobishme për monitorimin e kohës në telefon. Aplikacionet si Digital Wellbeing për Android dhe Screen Time për iPhone u bënë të nevojshme. Aplikacionet tjeter si RescueTime dhe ActionDash mbushën rol të rëndësishëm për analizën e detajuar.

Statistikat e marrë më kishin përjashtuar të dhënat përparës. Në mesatare, përdorja me telefonin përkalon 5-6 orë për ditë, me 150+ zhbllokime në dyjë. Instagram dhe Facebook përfaqësojnë 2 orë të plotë, ndërsa njoftimet në 3 orë. Ky numër është më të lartë se mesataja globale për tërë qytetin, si të caktuara në statistikat e varësisë së mediat sociale në Shqipëri.

Nuk e kisam të kuptoj për jetën e saj të paparësishme të kohës së të marrë për njejtë. Të numrat përshkruan realitetin më të qartë.

• Instalimi i Digital Wellbeing për të kontrolluar orët e pikut të përdorimit të telefonit.
• Përdorimi i RescueTime për të identifikuar aplikacionet më të përdorura.
• Regjistrimi manual në një ditari për të përjashtuar zakonet e përdorimit të telefonit.

Analiza më të rëndësishme të kishe në orët e pikut të përdorimit të telefonit. Përdorimi i lartë ndodh në nje të mbarë, përpara gjumit dhe në momentet e shkakuar (p.sh. në qafë të gjumës). Kjo është moment për menaxhimi i kohës në telefon për të zvogëlruar dependencën.

E pamja e të dhënave më e përvojës ishte përdorimi mesatar i telefonit të lartë. Nga kjo, kishte mësuar se në statistikat për Shqipërinë, përdorimi i rrjetit është lart në kohë për tërëtësi. Kjo më ndihoi të krijoj zakone të specifike për kontrollin e kohës.

Strategjitë që aplikova për të zvogëluar varësinë

Interakcioni me njoftimet dhe vëmendja në rrjetet sociale ishte një sfidë. Kjo çoi në nevojën për rregullore të reja për menaxhimin e varësisë digjitale. Këto rregullore u zhvilluan në tre faza për të krijuar një ambient digjital më të shëndetshëm.

Çaktivizimi i njoftimeve për të mbrojtur koncentratën

Fillimisht, e përdorëm çaktivizimin e njoftimeve në aplikacione të shumta. Aktivizimi i Do Not Disturb mode në Instagram dhe Facebook ishte një hap i madh. Zgjedha për telefon pa njoftime në mëngjes e ndihmoi të rritnim produktivitetin në punë dhe shëndetin mendor. App Timer u përdor për të kufizuar kohën në aplikacione të tjera, duke parë se më shumë se 15-20 minuta ishte një shenjë për të shkëputur.

Krijimi i regullave për kohën dhe hapësirat

Që të kontrollonim njoftimet dhe vëmendjen, krijuam kufizimet e kohës në aplikacione në tre faza:

• Zgjedhja e app timer për aplikacione të cilat më të qasgjecojnë (parrësia, video), në qoftë të kalonte 30 minuta, aplikacioni e çaktivizoi automatikishtë.
• Vendosja e zona pa telefon në tavolinë për tërherimin dhe në dhomën e gjumit për të ndalë në të drejtë të dhomën pa teknologji.
• Regjistrimi i telefoni jashtë dhomës së gjumit në një “stacion karikimi” në hall për të mos kishte arritje te njëzat në lënim.

“Përndryshe, ndonjëherë isha të vërejtë për të mbajur kufizat. Por, përvoja e ambientit të shëndetshëm digjital bëri të vërejtë të bëj të drejtën.”

Fillimisht, humbja e njoftimeve për rrjetë sociale të kishte për tërherim të njoftimet dhe vëmendja. Por, duke filluar me telefon pa njoftime në mëngritje, kishte tërhequr për të rritur produktivitetin në punë dhe për të rritur shëndetin mendor. Ky proces i bëri në 3 faza të tërhequra për të krijuar një ambient i shëndetshëm digjital të qartë dhe të përhapshme.

Sfidat dhe pengesat gjatë rrugëtimit

të natyrshme për rrjetet sociale. Vështirësitë e detox-it digjital më përbërën nga ankthi i shkëputjes dhe recidivizmi digjital kur shkollja në rrjet të shpejta për një moment.

• Momente të rëndësishme: Në 3-4 ditë të fundit, humbëm kontrollin dhe të flasja në Instagram për 2 orë në një herë.
• Ndjenja e izolimit: Së shpejti më ndodhja në një ankthi i shkëputjes kur të kishte në mend se të tjerët flasin në grupet në Facebook pa mua.
• Strategji për të kuptuar: Duke u thënë “kjo është normale”, më kishte nevojë për të ndërtuar ritualë të tjera për të zëvendësuar telefonin: lexov, flas në park dhe zbulova aktivitete të reja në rrethim.

“Detoxi digjital nuk është një proces linejar – të kaloj në fund në rrjetë në qasjen e një recidivizmi digjital ishte shumë të rregullt,” të thotë për mënyrën përfaqësuar për t’i përfaqësuar për mënyrën përfaqësuar për tërheqjen nga rrjetet sociale.

Kënaqësisht përfaqësova të tillë kur të kishte të kaloj në një vështirësitë e detox-it digjital, për tërheqjen nga rrjetet sociale, të kishte për të marrë ndihmë nga kontakte të qartë për të mbërthyer në qoftë të recidivizmave. Në fund, më kishte të njohja se çdo hapatë e gabimit nuk ishte fundi, por një pjesë e procesit për të arritë një ndryshim të vërtetë.

Ndryshimet që vura re pas një muaji eksperimentimi

Pas një muaj të eksperimentimit, ndryshimet janë të mëdha. Produktiviteti është rritur, ndërsa përqindrimi është më i kufizuar. Flow state është bërë më i zakonshëm, duke mbrojtur produktivitetin për periudha të gjata.

Përmirësimet në përqendrim dhe produktivitet

• Kohëzënë për të përfunduar projektet është më e shpejtë
• Ide të reja krijojnë më shpejt, pa ndërprerje
• Produktiviteti në punë është rritur në 40%

Përmirësimi i shëndetit mënjërisë dhe gjumit

Gjumi i rregulluar është më i mirë, me 7-8 orë për dyjë ditë. Drita blu nuk pengon gjuminë. Një studim nga Harvard tregon se zvogërimi i dritës së blu ndihmon në gjuminë.

Ndikimi në anktimin dhe lidhjet sociale

Reduktimi i rrjeteve sociale është i madh, duke rritur produktivitetin në 2-3 orë. Anktimi dhe lidhjet sociale janë zvogëruar në 50%.

Shëndeti mendor dhe teknologjia janë të përsosur për punë. Reduktimi i telefonit ka përfitime të mëdha në jetën e përditshme.

Ekspedita ka treguar se teknologjia ndikon shumë në shëndetin mës. Produktiviteti dhe gjumi kanë shpërndarë teknologjinë në jetën tonë.

Leksionet më të rëndësishme që mësova nga “The Social Dilemma” dhe eksperimenti im

Te vetëdijesimi digjital është i rëndësishëm për të kuptuar mediat sociale dhe ndërgjegjësimi. Mësova se algoritmet mund të manipullohen. Kjo më bëri të kuptoj se teknologjia nuk duhet të kontrollonte jetën.

Këtë mësim e mora duke pyetur: “Çfarë përvoj kjo klikë?” Kisha vendosur të kisha një kufijtë digjitalë të qartë. Kjo më bëri të ndjeni liri të plotë.

Technikat që tërhiqen të drejtë teknologjinë:

• Kërkoje për shkakun përse përdorimi i qëllimshëm i rrjeteve sociale (dua të flas, të nxjerrë, ose të flishe?)
• Menaxhimi i 5-minutës për të ndarë njoftime dhe notifikimet
• Lista e “jo” për rrjetat sociale (shkarkimi i aplikacioneve të ndryshme për 1-2 orë)

Kufizimet që bënë të lirë:

Shpesh mendoj se marrëdhënie e balancuar me teknologjinë nuk do të dojë të refuzoj teknologjinë. Por do të përdorim atë në një mënyrë të shëndetshme. Kjo mësolë të kuptoj se përdorimi i qëllimshëm i rrjeteve sociale është i rëndësishëm për një jetë të mirë.

Si po e vazhdoj luftën kundër varësisë dixhitale sot

Por eksperimenti nuk mbaroi kur të përfundova një muaj. Tani, mbajtja e zakoneve të shëndetshme digjitale është rruga ime për të qasje në teknologjinë. Kurrë nuk shkruaj në telefon në gjumë dhe në shtëpi krijoj zonë të pa celular për të rilindur mendojmë përvojës.

Minimalizmi digjital është një filozofi e përbashkët në jeta mësimore sot. Për shembull:

• Shkarkoja aplikacionesh të reja vetëm nëse janë nevojshme për punë ose shkencë
• Kontrolloj në qoftë të përdor në rrjetin shtëpore për të rregulluar përmbajentin e shikuar
• Përdor njoftime për të kthyer dritën në kontroll të kohës

“Digital detox nuk është për të refuzuar teknologjinë, por për të përdorur atë si një instrument të kontrolluar.”

Ndërkohë, sfidat përmbushin të mos ktheh në zakone të vjetra. Në ditë të tërë të stresueshme, shikim për secilen në rrjet për të “përdorur kohën”. Por përsëri, më konsideroj përmbledhje për secilën aplikacion për të shmangur tërheqje të paqëndrimshme.

Jeta pas detox-it digjital është një proces i rregulluar për të marrë një kohë për të kthyer ndonjehere në kontroll. Duke u ndërmarrë në përfundim, ndërkohë të ndryshoja, kontrolli i qasjes në teknologjinë është një lëndë e pavarësisë së personit për të mbasur në tërë të drejtë të vlerave personale.

Përfundim

Është thirrje e vështirë të kuptoj se rrjetët sociale mund të kontrollin kohën tonë. Dokumenti “The Social Dilemma” më ka ndihruar të kuptoj realitetin. Eksperimenti im për të kufizuar përdorimin e teknologjisë më ka ndihruar të krijoj një marrëdhënie më të ekuilibruar.

Mendoja se duhet të shkarkojmë më pak aplikacione. Por, duhet të jemi më të ndërgjegjshëm për çdo sekond që i ftojmë në telefon.

Përvojën time e mbështetja është për të mbështetur përdorimin e ekuilibruar të teknologjisë në jetën tonë. Nuk duhet të refuzojmë tërë teknologjinë. Por duhet të zevendësojmë përdorimin e abusor me praktikë të më të ndërgjegjshme.

Kufizimet kohore dhe anulimi i njoftimeve më kanë ndihruar të rritur mirlëqenia digjitale. Kjo më ka lejuar të jetoj më shumë kohë me familjë. Ose të lexoj libra në vend që të fluturoj në Instagram ose TikTok.

Jeta përtej ekraneve është e mundur për të gjithë. Eksperimenti im më kthye në një realitet ku ndjenja e lirisë të kohës s’mbije të jeton në telefon. Në fund, ndikimi i The Social Dilemma më ka ndihruar të kuptoj se teknologjia duhet të jetë një përshpiqje, jo një domasues.

Ajo çka më ndanet në këtë rrugëtim është se çdo një përvojë për të mbështetur marrëdhëni të drejtë me teknologjinë në fillim. Kjo më ka ndihruar të mbaj të njohur me sa të drejtë.

Eksperimenti im është vetëm një përshkrim për rrezikuin për të gjithë. Nëse doni të shkoni përvojën tuaj, fillojini me kufizime të lehta. Kufizojeni kohën për aplikacionet, shkarkoni aplikacione për kontrollin e kohës, ose vini një pause të tërët në rrjetë sociale.

Nëse do të marrim në seriosë, të gjithë kemi një rol në të ndërtuar një përdorim i ekuilibruar të teknologjisë për tërët. Nuk kemi të kalojmë më në tërë të përdorim teknologjinë si të drejtë. Por duhet të zevendësojmë abuzimin me ndërgjegjje për tërët.